Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 11η ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 8-12-2001

O ΚΟΣΜΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 11/9 8-12-2001



Ένα τρομοκρατικό χτύπημα δεν είναι σε θέση να αλλάξει το ρου της παγκόσμιας Ιστορίας, ακόμη κι αν πρόκειται για τη δολοφονική επίθεση στα σύμβολα του παγκόσμιου Καπιταλισμού[1]. Η Ανθρώπινη Ιστορία κινείται μες από τη συλλογική Ανθρώπινη δράση (ή αδράνεια, νοούμενη σαν αρνητική Ανθρώπινη δράση). Δεν αλλάζει τόσο δραματικά, και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο, αν η ίδια η Ανθρώπινη δράση δεν την έχει οδηγήσει σε σημείο που να επιτρέπει\ επιβάλλει μια συνολικού βάθους και έκτασης αλλαγή. Ας αφήσουμε, λοιπόν, κατά μέρος την επίθεση της 11-9 κι ας στρέψουμε το βλέμμα στο σκηνικό που διαμορφώνεται παγκόσμια από την επόμενη μέρα. Σε μια πτυχή του, εν προκειμένω, που σχετίζεται άμεσα με το ίδιο το χτύπημα και που, μ’ αυτή την έννοια, ίσως μας βοηθήσει να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα και σχετικά μ’ αυτό – κι όταν λέω «μας» εννοώ όλους αυτούς που συντάσσονται, συνειδητά ή λιγότερο συνειδητά, με τη μεριά της Ανθρώπινης δράσης που θα ήθελε να πριμοδοτήσει την πρώτη από τις δύο εναλλακτικές ερμηνευτικές λύσεις του ιστορικού αινίγματος που αναφέρεται στη σημείωση.
Μέσα σ’ ένα γενικευμένο κλίμα πανικού και πληροφόρησης που κυμαίνεται από εξαιρετικά αμφίβολη εώς αναμφίβολα κατασκευασμένη, τα τρομοκρατικά χτυπήματα συνεχίζονται. Συνεχίζονται ιδεολογικά, με τη μορφή ενός διαρκώς αιωρούμενου ενδεχόμενου που υποδαυλίζεται συστηματικά από την κυρίαρχη προπαγάνδα ( όχι μόνο την αμερικάνικη, αλλά την ενιαία στη ρίζα των σκοπών της παγκόσμια προπαγάνδα για τη σωτηρία του Καπιταλισμού ). Συνεχίζονται και στην πράξη, σύμφωνα με τους φόβους εκατομμυρίων ανθρώπων – κι αυτό είναι το σημαντικό- με τις αεροπορικές κι άλλες καταστροφές ( με πιο πρόσφατο παράδειγμα τα κρούσματα της ανίατης ασθένειας του άνθρακα ) που ακολουθούν το χτύπημα της 11-9. Απέναντι σ’ αυτές τις πραγματικές καταστροφές ανθρώπινων ζωών η παγκόσμια προπαγάνδα για τη σωτηρία του Καπιταλισμού αντιδρά σπασμωδικά κι αντιφατικά. Είναι φανερό ότι το « τρομοκρατικό χτύπημα » είναι πιο χρήσιμο στον παγκόσμιο Καπιταλισμό σαν μαζικής κυκλοφορίας ιδεολογικό όπλο της τρομοκρατίας του, παρά σαν πραγματικότητα που υπονομεύει την εικόνα της ανυπέρβλητης ισχύος της τρομοκρατίας αυτής.

Για πολλές από τις καταστροφές που έγιναν κι αυτές που θ’ ακολουθήσουν, ίσως και να μη μάθουμε ποτέ τι και ποιός τις προκάλεσε. Όμως αυτό δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία. Στην ουσία είναι όλες τρομοκρατικά χτυπήματα. Όλες ανεξαιρέτως οι καταστροφές με ανθρώπινα θύματα συνιστούν εκδηλώσεις της δολοφονικής τρομοκρατίας του παγκόσμιου Καπιταλισμού ενάντια στο Ανθρώπινο είδος. Ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν είναι συνειδητή ή προσχεδιασμένη. Ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν έχουν καμμία σχέση ούτε με τρομοκρατικές ομάδες ούτε με κυβερνητικές προβοκάτσιες. Ακόμη και σ’ αυτές που ανήκουν στην κατηγορία του απλού, γνωστού και πριν την 11-9 ατυχήματος.
Η αστυνομικού τύπου ενασχόληση με τα καταστροφικά συμβάντα ανεβάζει τους μόνους « αρμόδιους », τα κάθε λογής « μπουμπούκια » των μυστικών υπηρεσιών, από το σκοτάδι της εγκληματικής τους δράσης – η οποία συσκοτίζεται ακόμη περισσότερο - στην περίοπτη θέση της καθ’ όλα νομιμοποιημένης αυθεντίας, και μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην σύγχυση. Το κυριότερο : μας απομακρύνει από την ουσία της υπόθεσης. Όχι ότι δεν έχει τη σημασία του το να γνωρίζουμε ποιός κρύβεται πίσω από τι. Είναι, όμως, ζωτική ανάγκη να μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε την ιστορική διαδικασία που ξετυλίγεται μπροστά μας. Η διαδικασία αυτή δεν είναι άλλη από τη διαδικασία της τελικής αποσύνθεσης του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος.
Η αποσύνθεση αυτή δεν εμφανίστηκε στις ζωές μας ξαφνικά, σαν κομήτης, όπως ίσως θα ήθελε μια επιφανειακή, εμπειρίστικη κατανόηση των γεγονότων. Διύνησε ένα αρκετά μεγάλο δρόμο για να έρθει μέχρι εδώ. Ξεκίνησε την πορεία της στα μέσα της δεκαετίας του ’70 με την πρώτη μεγάλη καπιταλιστική κρίση μετά τα « χρυσά » χρόνια της ραγδαίας μεταπολεμικής άνθησης. Πέρασε σε ανώτερο επίπεδο στο τέλος της δεκαετίας του ’80 φτάνοντας στον πρώτο μεγάλο της σταθμό, την εώς τότε υπερδύναμη Ε.Σ.Σ.Δ και τα όμοιά της καθεστώτα[2]. Η θριαμβική ληστρική επέλαση του κεφαλαίου πάνω στις ανθρώπινες κοινωνίες και τη φύση παγκοσμίως, που δρομολογήθηκε μετά την κατάρρευση των ανατολικών καθεστώτων και κωδικοποιήθηκε ως « παγκοσμιοποίηση », δεν έκανε άλλο από το να διαμορφώσει τους όρους για το πέρασμα στο τελικό στάδιο της ολικής ( τόσο σε βάθος όσο και σε έκταση ) καπιταλιστικής αποσύνθεσης. Αυτό είναι το στάδιο στο οποίο ζει η Ανθρωπότητα εδώ και λίγες εβδομάδες.

Ας ρίξουμε μια ειλικρινή ματιά σε όλα τα κομβικά σημεία του συστήματος, σε όλους τους τόπους που το σύστημα αναπαράγεται και καταναλώνεται. Μονάδες παραγωγής, εταιρείες, υπηρεσίες και οργανισμοί κάθε είδους δημόσιες ή ιδιωτικές, καταστήματα. Η βαθμιαία εντεινόμενη αίσθηση της κοινής ανθρώπινης εμπειρίας είναι πως τίποτα δεν λειτουργεί καλά. Τίποτα δε γίνεται ψύχραιμα,μεθοδικά, οργανωμένα, ορθολογικά. Τα πάντα διεξάγονται σ’ ένα διάχυτο κλίμα απώλειας του ελέγχου των καταστάσεων, σπασμωδικών αντιδράσεων, υπερβολικού άγχους και λανθάνουσας υστερίας που ποτέ δεν ξέρεις ποια στιγμή και με ποια αφορμή θα εκτονωθεί σε παροξυσμό. Τα κομβικά αυτά σημεία λειτουργούν όλο και περισσότερο σαν εστίες παραγωγής και κατανάλωσης συλλογικής παράνοιας. Αρκεί να παρακολουθήσει κανείς μια ημέρα λειτουργίας ενός οποιουδήποτε χρηματιστηρίου στον κόσμο – αυτού του ιερού τεμένους του Καπιταλισμού- για να αντιληφθεί το μέγεθος της κατάντιας αυτού που θα ονομάζαμε « ανθρώπινη κατάσταση ύπαρξης ».
Αυτός ο συνεχώς συσωρρευόμενος ανορθολογισμός στη χύτρα του παραπέοντος Καπιταλισμού μοιραίο ήταν πως κάποια στιγμή θα ξεπεράσει ένα κρίσιμο μέγεθος και θα εκτοξεύσει μακριά το καπάκι της επίπλαστης κανονικότητας. Πως θα σκάσει σαν βόμβα και θα μετατρέψει ολόκληρο τον πλανήτη σε μια απέραντη « φωλιά του κούκου », και πως αυτή τη φορά τα ηρεμιστικά δεν θα είναι σε θέση να βοηθήσουν την κατάσταση. Αυτή η στιγμή ήταν η στιγμή που, σε απευθείας μετάδοση μπροστά στα μάτια σύσσωμης της Ανθρωπότητας, ένα δεύτερο αεροπλάνο εμφανίστηκε από το πουθενά και καρφώθηκε στο δεύτερο πύργο της Νέας Υόρκης, ενώ ο πρώτος ήταν ήδη τυλιγμένος στις φλόγες.

Τη διαδικασία της καπιταλιστικής αποσύνθεσης μπορούμε να την αντιληφθούμε από κυριολεκτικά αναρίθμητες οπτικές γωνίες, ακριβώς διότι έχει πλέον αγγίξει το απώτατο σημείο καθολικοποίησης. Ας κοιτάξουμε, όμως, τον ταύρο κατευθείαν στα μάτια. Ας κοιτάξουμε το εμπόρευμα. Το εμπόρευμα είναι η φάτσα του Καπιταλισμού. Η απόλυτη υλική του μορφή, η μορφή στην οποία πραγματώνει το πεπρωμένο του.
Για να είμαστε ακόμη σαφέστεροι, ας δούμε τα εμπορεύματα πρώτης ανθρώπινης ανάγκης. Είδη διατροφής και ένδυσης, οικιακές συσκευές, αυτοκίνητα, σπίτια και κτίρια κάθε είδους. Η κοινή ανθρώπινη αίσθηση που εκφράζεται συχνά είναι πως, παρόλη τη συνεχή ανάπτυξη της τεχνολογίας, « τα πράγματα δεν τα φτιάχνουν όπως παλιά », κι αυτή είναι μια πραγματικά επιεικής περιγραφή της πραγματικότητας. Αυτό που γίνεται ολοένα και πιο έκδηλο είναι πως τίποτα δεν παράγεται για να εξυπηρετήσει τις ανθρώπινες ανάγκες. Το καπιταλιστικό κέρδος και η ουσιαστική χρηστική αξία του εμπορεύματος έχουν πλέον χάσει κάθε σημείο σύγκλισης . Το πρώτο παράγεται μόνο εις βάρος της δεύτερης. Η χρηστική αξία δεν είναι για το κεφάλαιο ούτε καν αδιάφορη. Είναι σκόπιμα θνησιγενής και αναλώσιμη. Αγόρασε κάτι και κατανάλωσέ το γρήγορα έτσι ώστε να αγοράσεις κάτι καινούργιο, αυτή είναι η κατηγορική προσταγή ενός συστήματος που τρέφεται από το θάνατο που παράγει, κι είναι η μυρωδιά αυτού ακριβώς του θανάτου που αιωρείται πάνω από τον πλανήτη μετά την 11-9.
Τον πρώτο λόγο στο σύγχρονο καπιταλιστικό εμπόρευμα τον έχει το design και η διαφήμιση – η κατεξοχήν επιστήμη της απάτης. Κάποτε, ακόμη και ο Καπιταλισμός αναγνώριζε κάποια σημασία στον άνθρωπο-δημιουργό. Ο μηχανικός, ο ηλεκτρολόγος, ο σοβατζής, ακόμη κι ο εργάτης που απλά στρίβει μια βίδα στην αλυσίδα παραγωγής επί 8 ή παραπάνω ώρες είχε κάτι να πει. Σήμερα, σε κάθε σοβαρή καπιταλιστική επιχείρηση τα λέει όλα ο διαφημιστής, ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων, ο υπεύθυνος marketing, ο image maker. Μ’άλλα λόγια ο ταχυδακτυλουργός, ο μάγος, ο άνθρωπος που μπορεί να κάνει το άσπρο μαύρο. Η υπόθεση, όμως, έχει σοβαρέψει επικίνδυνα και δε « σηκώνει » άλλα ταχυδακτυλουργικά κόλπα.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο διαφημιστικός λόγος, πέρα από τη ραγδαία αναβάθμιση του ρόλου του στο κατεξοχήν πεδίο εφαρμογής του – τις πωλήσεις εμπορευμάτων – τα τελευταία χρόνια έχει επεκταθεί και αναχθεί σε κυρίαρχο μοντέλο ανθρώπινης επικοινωνίας στην κουλτούρα του σύγχρονου Καπιταλισμού συνολικά.
Αυτή είναι η εικόνα ενός παγκόσμιου συστήματος σε κατάσταση πλήρους σήψης. Ενός συστήματος που στηρίζει πλέον την ίδια την ύπαρξή του αποκλειστικά στο ψέμμα και την εξαπάτηση. Ενός συστήματος που ο Άνθρωπος δημιούργησε για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της εξέλιξης του είδους του, και που τώρα υπάρχει μόνο για να τον κοροϊδεύει και να τον σκοτώνει. Ενός συστήματος που στερείται πλέον κάθε ιστορικού νοήματος, δηλαδή κάθε ανθρώπινου νοήματος. Που, κατά συνέπεια, στερείται ανθρώπινης πραγματικότητας. Η Ανθρωπότητα αποτελεί το έσχατο μέτρο της πραγματικότητάς της, από τη στιγμή που τη δημιουργεί η ίδια. Γι’ αυτό και ο Καπιταλισμός καταφεύγει αναγκαστικά στο ψέμμα. Γι’ αυτό και στο τελικό στάδιο της αποσύνθεσής του γίνεται ο ίδιος και η πραγματικότητα που παράγει ένα ψέμμα.
Αυτή, παρεπιμπτόντως, είναι η ουσία της όλης φιλολογίας σχετικά με την εικονική πραγματικότητα. Το ζήτημα δεν είναι η εικονική πραγματικότητα που παράγει και πουλάει ο Καπιταλισμός με την υπερσύγχρονη τεχνολογία που κρατάει στα χέρια του. Αυτή η πραγματικότητα είναι κομμάτι της εικονικής φύσης της πραγματικότητας που ζούμε στην « κανονική » μας ζωή, κι ένας από τους λόγους που μας την πουλάνε είναι για να μας προσαρμόσουν στα δεδομένα της. Αυτό είναι το ζήτημα. Η « πραγματική » πραγματικότητα έχει μετατραπεί σ’ ένα τεράστιο σκηνικό πίσω από το οποίο δεν υπάρχει κυριολεκτικά τίποτα. Και το « τίποτα » για τον Άνθρωπο σημαίνει θάνατος.
Καλώς ήρθατε στο θαυμαστό βασίλειο της υλοποιημένης απάτης. Εδώ, τα πάντα είναι δυνατά. Δε θα εκπλαγώ αν ξαφνικά τα δελτία ειδήσεων πλυμμηρίσουν με ανατριχιαστικά ρεπορτάζ πολύνεκρων ναυαγίων που συμβαίνουν στον πλανήτη με την εξωφρενική συχνότητα του ενός κάθε μισή ώρα. Δε χρειάζεται ένα τέλεια οργανωμένο διεθνές δίκτυο τρομοκρατών για να συμβεί αυτό. Ας είναι καλά οι εφοπλιστές που εδώ και χρόνια αρνούνται με θάρρος να υποκύψουν σε οποιοδήποτε « αντιπαραγωγικό » έξοδο για πραγματικούς ελέγχους, επισκευές και ανανεώσεις των πλοίων κι έχουν γεμίσει τις θάλασσες με κινητά νεκροταφεία που πλέουν με μπαλώματα και προσευχές.Κάποια στιγμή, μοιραία, θ’ αρχίσουν να βουλιάζουν το ένα μετά το άλλο. Δε θα εκπλαγώ αν αύριο μπω στο αυτοκίνητό μου, και μόλις το βάλω μπροστά γίνει παρανάλωμα του πυρός μαζί μου. Δε θα είναι το σατανικό έργο του καλά κρυμμένου ισλαμιστή τρομοκράτη της γειτονιάς μου. Απλά, η παραγωγή αυτοκινήτων είναι μαζική, τα κατασκευαστικά λάθη πολλά, και η απόσυρση όλων των ελαττωματικών μοντέλων θα ήταν μια κίνηση ανορθολογική, εγκληματικά αβάσταχτη για τον ισολογισμό της αγαπημένης μου αυτοκινητοβιομηχανίας που μου το πούλησε. Και το κυριότερο : θα έβλαπτε ανεπανόρθωτα το καλό της όνομα στην αγορά. Ή μήπως θα ήθελε κανείς η μάρκα του αυτοκινήτου του να μην απολαμβάνει κύρους και σεβασμού ; Αλίμονο...
Δεν θα παραξενευτώ αν κάποια από τις επόμενες μέρες εκεί που περπατάω στο δρόμο, η άσφαλτος βουλιάξει μπροστά στα μάτια μου κι αρχίσει να ρουφάει ένα-ένα τα αυτοκίνητα. Απλά, η μίζα που κατέβαλε ο εργολάβος που κατασκεύασε το δρόμο για να αναλάβει το έργο δεν άφησε τα περιθώρια στη φτωχή του εταιρεία να αγοράσει τα υλικά που απαιτούνται ώστε ο δρόμος να φτιαχτεί με πραγματική, κι όχι εικονική άσφαλτο. Δεν θα εκπλαγώ αν εκεί που απολαμβάνω τον απογευματινό μου καφέ, ανατιναχτούν διαδοχικά ο θερμοσίφωνας, το πλυντήριο και το ψυγείο μου, την ίδια στιγμή που το ταβάνι του διαμερίσματος απέναντι ( σε μια υπέροχη, ολοκαίνουργια πολυκατοικία) θα καταρρέει πάνω στον γείτονά μου και την οικογένειά του. Ούτε αν εκεί που παρακολουθώ με όλη τη δέουσα ευλάβεια τις δηλώσεις του Πλανητάρχη μας στο CNN, ξαφνικά ο Πρόεδρος εκραγεί και πίσω από το διαλυμένο μηχανικό του κεφάλι ξεπροβάλλει η ήρεμη φάτσα ενός πιθήκου εκπαιδευμένου να μιλάει. Θα μου φανεί λογικό – σίγουρα κάτι πήγε στραβά με το υπερσύγχρονο μοντέλο Προέδρου που κλαίει. Άλλωστε, ένα πραγματικό ανθρώπινο πλάσμα δεν θα ήταν σε θέση να ξεστομίζει τέτοια δολοφονικά ψέμματα χωρίς την παραμικρή αντίδραση ανθρώπινης συστολής.
Τιποτα πια δεν είναι ικανό να με εκπλήξει – εκτός από ένα. Το να μη βρει τον τρόπο, μέσα σ’ όλα αυτά, η Ανθρωπότητα να απαλλαγεί από αυτούς τους θλιβερούς θεατρίνους που έχουν το θράσος να παίζουν με τις τύχες της. Είτε φοράνε γραβάτες και πανάκριβα σμόκιν, είτε φοράνε αραβικά τουρμπάνια και σαρίκια και είναι ομοιώματα των προηγουμένων. Ούτως ή άλλως, και οι δύο κατηγορίες ομοιώματα είναι, βγαλμένα από την ίδια μήτρα : το δολάριο, που αμφότερες απολαμβάνουν σε ποσότητες δισεκατομμυρίων και νομίζουν πως κατέχουν, ενώ στην πραγματικότητα τις κατέχει αυτό.
Τελειώνοντας, θα χρησιμοποιήσω άλλο ένα παράδειγμα από το χώρο του εμπορεύματος. Αυτή τη φορά δεν έχει να κάνει με τα ανθρώπινα προϊόντα που κατασκευάζονται για να καταστραφούν και να αντικατασταθούν. Έχει να κάνει με τα ανθρώπινα προϊόντα που έχουν εξαντλήσει τα όρια της πραγματικής τους χρηστικής αξίας, κι όμως δεν αντικαθίστανται.
Τυχαίνει να είμαι φανατικός μουσικόφιλος. Επί δέκα συναπτά έτη ικανοποιώ το βίτσιο μου πάνω στο ίδιο φτηνιάρικο στερεοφωνικό συγκρότημα. Με τον καιρό, μοιραία έχει συσωρρεύσει κάθε είδους προβλήματα και δυσλειτουργίες. Και τι αυτοσχέδια κόλπα δεν χρησιμοποιώ για να αποφύγω να παραδεχτώ την απλή αλήθεια ότι πρέπει να πετάξω το σαραβαλιασμένο μηχάνημα. Οι φίλοι μου έχουν βαρεθεί να με παροτρύνουν να πάρω ένα καινούργιο, βλέποντάς με να ταλαιπωρούμαι αφάνταστα για ν’ ακούσω μουσική. Κάθομαι γονατιστός και πατάω συνεχώς το κουμπί του “ play ” αν θέλω ν’ ακούσω κασέτα. Φυσάω στην υποδοχή του cd με συγκεκριμένη δύναμη και από συγκεκριμένη γωνία, και κατόπιν χτυπάω το cd player σε συγκεκριμένο σημείο για να το πείσω να δεχτεί καταρχήν, και να διαβάσει στη συνέχεια το cd που θέλω ν’ ακούσω. Τελευταία, έχω συλλάβει τον εαυτό μου να του μιλάει, όταν όλα τ’ άλλα αποτυγχάνουν. Προχτές το πήρα πια απόφαση. Το αγαπημένο μου στερεοφωνικό σίγησε για πάντα, και δεν θα ξανακουστεί ακόμη κι αν αρχίσω να χορεύω το χορό της φωτιάς τριγύρω του αλαλάζοντας.
Αυτή μου η σχέση με το στερεοφωνικό μου θυμίζει πολύ τη σχέση του Ανθρώπου με τον Καπιταλισμό. Διότι αυτό είναι, με απλά λόγια, σήμερα ο Καπιταλισμός. Ένα ανθρώπινο εργαλείο, ένα μηχάνημα που έκανε καλά τη δουλειά για την οποία φτιάχτηκε, αλλά τώρα έχει χαλάσει και δεν διορθώνεται. Όσο συνεχίζει να βρίσκεται σε λειτουργία, καταστρέφεται. Με τη διαφορά ότι ο Καπιταλισμός είναι η μηχανή μέσα στην οποία κατοικεί η Ανθρωπότητα. Και θα είναι πραγματικά κρίμα αν η Ανθρωπότητα τον αφήσει να την πάρει μαζί του στον τάφο του. Ειδικά τώρα, που επιτέλους έχουμε τη δυνατότητα και τη γνώση να κατασκευάσουμε καινούργια μηχανήματα. Καινούργια συστήματα εξαρχής παγκόσμια, που να περιλαμβάνουν ευθύς εξαρχής όλους πραγματικά τους ανθρώπους. Συστήματα εξελιγμένου τύπου, που να μην χαλάνε ποτέ. Απλά να αντικαθίστανται με άλλα, καλύτερα.
[1] Νομίζω πως η περιγραφή αυτή συνοψίζει με τον καλύτερο τρόπο τον ακραία αμφιλεγόμενο χαρακτήρα του χτυπήματος της 11-9 και τις ακραίες προοπτικές της ιστορικής δυναμικής που εγκαινιάζει και στην οποία εντάσσεται.
Ένα από τα « παράδοξα » αυτής της νέας ιστορικής φάσης είναι ότι το χτύπημα είναι καταδικασμένο να παραμείνει αμφιλεγόμενο μέχρι το τέλος. Η Ανθρώπινη δράση σε παγκόσμιο επίπεδο μετά το χτύπημα είναι που ήδη ξετυλίγει το μίτο της σημασιοδότησης του χτυπήματος, το ερμηνευτικό αίνιγμα του οποίου δε θα λυθεί παρά μόνο όταν η νέα ιστορική φάση ολοκληρωθεί. Τότε θα γνωρίσει ο Κόσμος αν το χτύπημα σήμανε την έναρξη της Παγκόσμιας Ανθρώπινης Koινωνικής Επανάστασης ενάντια στον Καπιταλισμό ή της διαδικασίας ολοκληρωτικού αφανισμού του Ανθρώπινου είδους.
[2] Ας μην αφιβάλλουμε πλέον πως η κατάρρευση του « υπαρκτού σοσιαλισμού » ήταν ένα εξαιρετικά κρίσιμο επεισόδιο στην πορεία αποσύνθεσης του παγκόσμιου Καπιταλισμού. Τα καθεστώτα αυτά ήταν κανονικότατα ενταγμένα στον παγκόσμιο καπιταλιστικό καταμερισμό ως έθνη-κράτη. Τη διεκδίκηση αυτής ακριβώς της ενσωμάτωσης με τους καλύτερους γι’ αυτά όρους ήταν που επιδίωξαν διαμέσου της αντίθεσης στον δυτικό καπιταλισμό, αντίθεση που πίσω από
τα ιδεολογικά προσχήματα δεν ήταν παρά ανταγωνισμός καπιταλιστικού χαρακτήρα.
Οι χώρες αυτές αναπτύχθηκαν ραγδαία μέσα σ’ ένα παγκόσμιο περιβάλλον καπιταλιστικής ανάπτυξης και αποτέλεσαν το ανομολόγητο παράδειγμα και για τις χώρες της αναπτυγμένης Δύσης – αρκεί να δούμε ην γενικευμένη αύξηση της παρέμβασης του κράτους στην οικονομία και την ευρύτερη κοινωνική τους οργάνωση μετά το Β ΄Παγκόσμιο Πόλεμο.
Όταν ο παγκόσμιος Καπιταλισμός μπήκε στην τροχιά της κρίσης υπήρξαν φυσιολογικά τα πρώτα θύματα, απ’ τη στιγμή που η κοινωνικοοικονομική τους δομή – το μεγάλο τους όπλο κατά την περίοδο της ακμής – τα κατέστησε ανελαστικά και εκ των πραγμάτων ανίκανα να χρησιμοποιήσουν τις τεχνικές αντιμετώπισης των κρίσεων που διαθέτει ο πεπειραμένος δυτικός καπιταλισμός